Podwójne widzenie

Maj 25, 2018 przez

Podwójne widzenie

Przypominamy Podwójne widzenie Zdenka Svěráka (Książkowe Klimaty).  Pisanie opowiadań jest jak trzymanie w ręku pestki i tworzenie wokół niej czereśni. Albo śliwki – mówi o swojej twórczości Zdeněk Svěrák. Podwójne widzenie to zbiór dziewiętnastu opowiadań, z których pierwsze powstało powstało w roku 1966 a ostatnie w 2008. Pestką każdego z nich jest codzienność i dlatego każdy może tu odnaleźć znajome sytuacje i znajomych ludzi. Wyrafinowany, inteligentny humor, miejscami zadziorny, miejscami podszyty smutkiem, niesamowity zmysł obserwacji i nieprzeciętne wyczucie języka (co dla Tłumaczy, jak sami przyznają, stanowiło nie lada wyzwanie) charakteryzują każdą opowieść, którą tworzy Svěrák. Podwójne widzenie to także jeszcze jeden dowód na to, że Czesi to mistrzowie formy, ciętej ironii i empatii w prawdziwie Hrabalowskim stylu. Prezentowane opowiadania zostały uhonorowane podwójną nagrodą Magnesia Litera w kategorii Nagroda Czytelników (2004 i 2012), a także...

Czytaj więcej

Pani Walewska

Maj 25, 2018 przez

Pani Walewska

Pani Walewska Wacława Gąsiorowskiego (mg) – dzieje wielkiego romansu Marii Walewskiej z cesarzem Napoleonem Bonaparte. Maria z Łączyńskich Walewska, później hrabina d’Ornano urodziła się 7 grudnia 1786 roku w pałacu w Kiernozi, niedaleko Łowicza. W dzieciństwie, wraz z dwoma braćmi – później oficerami armii Napoleona, wychowywana była przez ojca Fryderyka Chopina – Mikołaja. Jako osiemnastolatkę wydano ją za mąż, za wielokrotnie od niej starszego, Anastazego Walewskiego z Walewic. Wychowana w kulcie Napoleona chętnie dała się namówić przyjaciółce na wspólny wyjazd pod Warszawę, by powitać niezwyciężonego. W chwili poznania pani Walewskiej cesarz stał u szczytu swej potęgi politycznej, a jako mężczyzna, znajdował się w połowie drogi życiowej. Właśnie dowiedział się, że urodził mu się syn i w tak niecodziennym nastroju spotkał śliczną młodą Marię Walewską. Oczarowany zaczął zasypywać ją kwiatami, liścikami i prezentami. Jednocześnie całe...

Czytaj więcej

Podróż Dygata

Maj 24, 2018 przez

Podróż Dygata

Podróż Stanisława Dygata w PIW-ie.  „Nie chcąc być ani turystą, ani pisarzem, podróżowałem jako turysta-pisarz, a niepoprawna wiara w cudy kazała mi ufnie oczekiwać, że coś się mimo to zdarzy i nastąpi”, pisze w Podróży Stanisław Dygat. Choć ta powieść sławą ustępuje Jezioru Bodeńskiemu czy Disneylandowi, to jednak o wiele lepiej niż one oparła się upływowi czasu. Po raz pierwszy Podróż ukazała się 60 lat temu, w samym środku poststalinowskiej odwilży. Autor jednak powstrzymał się tu przed kreśleniem ówczesnego pejzażu polityczno-społecznego Polski i namalował uniwersalny portret ludzkiej duszy. Akcja w większości toczy się albo przed wojną, albo w jej czasie, a jeśli nawet po wojnie, to głównie we Włoszech – podczas tytułowej podróży. Zakompleksiony urzędnik Henryk Szalej po raz pierwszy w życiu wyjeżdża za granicę. Rzeczywista wyprawa w celu spotkania z niewidzianym od kilkudziesięciu...

Czytaj więcej

Witold Gombrowicz, pisarz argentyński

Maj 24, 2018 przez

Witold Gombrowicz, pisarz argentyński

Witold Gombrowicz, pisarz argentyński. Antologia. Książka ukaże się w wydawnictwie Universitas. Antologia jest zbiorem tekstów napisanych o Witoldzie Gombrowiczu w Argentynie i ujmujących jego dzieło oraz legendę życia w kontekście tamtejszej tradycji literackiej. W Części krytyków odnajdziemy m.in. studia na temat Gombrowicza jako jednego z odwiedzających Amerykę Południową europejskich intelektualistów, analizę jego travel writings, omówienie relacji łączących go z argentyńskim światem literackim, w szczególności z Jorge Luisem Borgesem oraz Macedoniem Fernándezem, a także opracowanie na temat Gombrowiczowskiej narracji detektywistycznej. Część pisarzy obejmuje klasyczne już teksty najważniejszych współczesnych pisarzy argentyńskich: Ricarda Piglii i Juana José Saera, a także nowsze interpretacje, autorstwa Césara Airy i Carlosa Gamerro. Justyna Ziarkowska: Antologia jest oryginalnym i istotnym wkładem w rodzimą wiedzę na temat związków Witolda Gombrowicza z Argentyną nie tyle na poziomie życiorysu, co zostało już zbadane przez Ritę...

Czytaj więcej

Booker dla Tokarczuk

Maj 23, 2018 przez

Booker dla Tokarczuk

Książka Olgi Tokarczuk Bieguni (WL) została uhonorowana jedną z najważniejszych nagród literackich świata – Man Booker Prize! Co mamy wspólnego z biegunami – prawosławnym odłamem starowierców, ludźmi, którzy zło oswajają ruchem? Ile jest w nas z biegunów? Od dawnych sułtańskich pałaców przez siedemnastowieczne gabinety osobliwości po współczesne hale odlotów – Olga Tokarczuk zabiera czytelników w niezwykłą podróż przez różne miejsca i czasy. Zaprasza do wspólnego oswajania migotliwej, fragmentarycznej rzeczywistości, do porzucania utartych szlaków. Ta powieść nie ma granic – dzieje się na całym świecie. Marta Cuber, „Polityka”: „Bohaterami tej książki są nomadzi i koczownicy, nieprzywiązani do własnych korzeni. Kobiety wożące w torebkach zapasowe szczoteczki do zębów na wypadek nagłej podróży i mężczyźni umiejący spakować cały swój dobytek w 10 minut, zawsze gotowi do drogi. Proza Olgi Tokarczuk przekonuje, iż poczucie ładu wszechświata dostępne jest...

Czytaj więcej

Lwy mojego podwórka

Maj 23, 2018 przez

Lwy mojego podwórka

Wydawnictwo PIW wznawia Lwy mojego podwórka Jarosława Abramowa – Newerlego. Lwy mojego podwórka to jedna z najciekawszych książek wspomnieniowych. Jarosław Abramow-  Newerly, założyciel STS-u, dramaturg i powieściopisarz, zabiera czytelników w podróż do świata, którego już dziś nie ma. Opowiada o życiu codziennym okupowanej Warszawy, a konkretnie żoliborskiego osiedla WSM, ucieleśniającego wizję „szklanych domów”. Autor, który w tym roku kończy 85 lat, doskonale pamięta wszystkich, którzy przewinęli się przez WSM-owskie podwórko na Krasickiego: bohaterów i kanalie, uczonych i szantażystów, ludzi szlachetnych i konformistów, tych którzy ukrywali Żydów i zwykłych szmalcowników. Wspomina rotmistrza Pileckiego i Janinę Bierutową. Opowiada historie duże (założenie i likwidacja getta, Powstanie Warszawskie) i całkiem małe (szaleńcze rowerowe przejażdżki, skoki z platformy tramwaju), przy okazji kreśli portrety matki, przed wojną nauczycielki śpiewu i aktorki teatrzyku „Baj”, oraz ojca, bliskiego współpracownika Janusza Korczaka, po...

Czytaj więcej

Nowy Rylski

Maj 22, 2018 przez

Nowy Rylski

Blask – pierwsza od pięciu lat powieść Eustachego Rylskiego w wydawnictwie Wielka Litera.  Eustachy Rylski wraca książką napisaną w jego najlepszym rozpoznawalnym stylu, a zarazem dość jak na tego pisarza nietypową. Główny bohater, Gaponia, jest zausznikiem dyktatora rządzącego upadłym państwem. Zdemoralizowany na tyle, by nie przeciwstawiać się nowym porządkom i  wszechogarniającemu chaosowi, pamięta jednak zalety minionych czasów. Groteskowy introwertyk, choć cyniczny, nie jest idealnym funkcjonariuszem reżimu opierającego się na legionach krótkoszyich „patriotów” – ma wątpliwości, myśli samodzielnie, zadaje pytania. W końcu odsunięty od wpływów udaje się na wewnętrzną emigrację i osiada nad Bugiem, gdzie angażuje się w namiętny, choć w istocie zimno wykalkulowany związek z młodą prostytutką. Tymczasem kraj staje się „przestrzenią gwałtu, przemocy, brutalności”. Rozpada się w przenośni i dosłownie – „do brudnych czynów i myśli dołączył brud materii”. Zaraza, która dopada ludność, może być rozumiana dosłownie, ale też każe myśleć o Dżumie Alberta Camus. Rzeczywistość traci kontury, znikają zasady – jest wina i jest kara,...

Czytaj więcej

Zwroty krytyczne

Maj 22, 2018 przez

Zwroty krytyczne

Zwroty krytyczne. Studia i szkice nie tylko o literaturze  Arlety Galant w wydawnictwie Universitas. Dorota Kozicka: Zwroty krytyczne, podobnie jak poprzednie książki Arlety Galant, pisane są w intrygującym (dla) czytelnika „rewizyjnym” trybie. Polega on – spłycając rzecz całą – na nieustającym zderzaniu historycznoliterackiego rekonesansu z najnowszymi teoriami i metodologiami, a także z krytyczną lekturą podsuwającą niebanalne pytania do/wobec ugruntowanych już przekonań czy tez. To zderzanie (a raczej: cyrkulacja zderzeń) nie ma jednak charakteru autorytatywnych gestów kogoś, kto „wie lepiej”, lecz odbywa się w konsekwentnie utrzymywanym przez Autorkę trybie pełnego – jednocześnie – empatii i przekory, podziwu i krytycyzmu czytania tekstów, a także życzliwego i przenikliwego zarazem nicowania stojących za nimi konceptów i teoretycznych umocowań. Takim trybem czytanio-pisania Arleta Galant pokazuje najlepsze strony polskiej literackiej krytyki feministycznej. Traktując feminizm jako „poważną światopoglądową robotę”, nie ucieka...

Czytaj więcej

Podróż albo rzeź niewiniątek

Maj 21, 2018 przez

Podróż albo rzeź niewiniątek

Podróż albo rzeź niewiniątek. Pamiętnik pół wieku trwającej znajomości z polską, czeską i niemiecką historią 1939-1995 pióra Charlesa Merrilla poświęcony Jamesowi Merrillowi i Jackowi Woźniakowskiemu (Znak).  Uniwersalna opowieść o złowrogich reżimach, potrzebie wolności i trwania przy humanistycznych wartościach – na przekór historii Charles Merril: Latem 1939 roku razem z moim najlepszym przyjacielem wynajęliśmy w Paryżu auto, żeby pojechać do Berlina i Warszawy. Skończyłem właśnie pierwszy rok studiów na Harvardzie, gdzie uczęszczałem na znakomite wykłady poświęcone faszyzmowi i komunizmowi; teraz chciałem przekonać się na własne oczy, jak wygląda świat Hitlera. (…) Następnym przystankiem miał być kraj, w którym dotąd nie postawił stopy żaden z członków naszej rodziny – co oznaczało zignorowanie gniewnych ostrzeżeń, że postępuję absolutnie nieodpowiedzialnie, i zamanifestowanie poczucia niezależności osiemnastolatka. Charles E. Merrill jr (1920–2017) – syn finansisty, miliardera Charlesa Merrilla, brat poety...

Czytaj więcej

Krupówki

Maj 21, 2018 przez

Krupówki

W lipcu w wydawnictwie Czarne książka Piotra Mazika i Kuby Szpilki – Krupówki.  Chociaż nie wydarzyło się to bardzo dawno temu, jej początki trudno dokładnie opisać. Niegdyś była ścieżką wśród łąk i lasów, ale potem, gdy mała wieś stawała się kolejno letniskiem, stacją klimatyczną, ośrodkiem walki z gruźlicą, centrum turystycznym i wreszcie modnym kurortem, zmieniła się i ona. Krupówki – symbol miasta i serce zakopiańskiej historii – charakteryzuje nieustanny ruch, narastanie pomysłów, idei i interesów. Dla jednych to chaos, dla innych wyraz wolności. I chociaż, jak twierdzą autorzy, megalomanią byłoby twierdzić, że pewne zjawiska występują tylko w Zakopanem, to krótka historia i niewielka powierzchnia czynią z tego miasta idealną „doświadczalną  pracownię”. Kuba Szpilka i Piotr Mazik opowiadają o Krupówkach, najsłynniejszej ulicy w Polsce, opisując skomplikowane procesy, zdarzenia i postaci, które zdecydowały o jej istnieniu i...

Czytaj więcej