Finałową listę tytułów nominowanych do Literackiej Nagrody Europy Środkowej Angelus 2023 poznamy już za kilka dni, tymczasem przybliżamy 14 książek, które znalazły się na długiej liście. Dziś – Planeta Piołun ukraińskiej pisarki Oksany Zabużko. Autorkami przekładu na język polski są Katarzyna Kotyńska, Joanna Majewska i Anna Łaza. Książka ukazała się nakładem Wydawnictwa Agora. To już ostatnia prezentacja przed ogłoszeniem finałowej siódemki – książek, które zostaną nominowane przez Jury do finału i będę miały szansę powalczyć w tym roku o Angelusa.
O książce: Świat zmienia się, przekraczając jakąś fatalną granicę pisze Oksana Zabużko, patrząc na Europę trawioną toksycznymi populizmami i opadającą w intelektualną przepaść. W podzielonym świecie baniek informacyjnych jej eseje zdają się kierować czytelnika w stronę ocalenia, którym dla autorki jest szeroko pojęta kultura, a przede wszystkim kultura uważnego czytania. W swoich arcyciekawych, wielowarstwowych esejach daje przykład głębokiej lektury, zwracając się w stronę ważnych dla siebie autorów, których światy usiłuje ochronić przed niezrozumieniem. Z zaangażowaniem przygląda się obecnej Ukrainie, podejmując jednocześnie dialog z innymi kulturami. Tłumaczy Czarnobylską modlitwę Swietłany Aleksijewicz, żegna się z Josifem Brodskim, ogląda nowy film Larsa von Triera i rozmawia z czytelnikami swoich utworów za granicą. Planeta piołun jest także listem miłosnym pisarki do Polski adresowanym do opatrznościowego polskiego współrozmówcy. – Tego współrozmówcę lubię. I za nic nie chciałabym go utracić. I ta książka jest dla mnie
O autorce: Osana Zabużko (ur. 1960 w Łucku) – jedna z czołowych ukraińskich pisarek, autorka ponad dwudziestu książek (poezja, proza, eseistyka, filozofia), laureatka wielu nagród krajowych i zagranicznych. Wykładała na uniwersytetach w USA (Pensylwania, Harward, Pittsburgh). Jej książki i artykuły zostały przetłumaczone na języki: polski, angielski, francuski, niemiecki, czeski, węgierski, chorwacki, bułgarski, rosyjski, perski. W Polsce ukazały się m.in. powieści Badania terenowe nad ukraińskim seksem (2003), Muzeum porzuconych sekretów (2012), zbiór opowiadań Siostro, siostro (2007), wywiad rzeka Ukraiński palimpsest. Oksana Zabużko w rozmowie z Izą Chruślińską (2013), eseje Planeta Piołun (2022) oraz Najdłuższa podróż (2023). W 2013 r. za Muzeum porzuconych sekretów otrzymała Literacką Nagrodę Europy Środkowej Angelus.
Finałowe 7 książek poznamy na początku września. Gala wręczenia Literackiej Nagrody Europy Środkowej Angelus 2023 odbędzie się 14 października razem z galą Wrocławskiej Nagrody Poetyckiej Silesius. Autorki i autorzy książek zakwalifikowanych do finałowej siódemki mogą liczyć na nagrody pieniężne wynoszące 5 tys. zł, będące wyróżnieniem za nominację. Zwycięzca otrzyma tradycyjnie 150 tys. zł. Angelus trafia co roku także do autorki lub autora przekładu na język polski zwycięskiej książki (a w przypadku, gdy laureatem jest pisarz/pisarka z Polski, jury wskazuje tłumacza innej z finałowych pozycji). Nagroda za przekład wynosi 40 tys. zł. Na zdobywcę Nagrody im. Natalii Gorbaniewskiej przyznawanej w plebiscycie internetowym przez czytelników czeka trzymiesięczne stypendium pisarskie we Wrocławiu.
Operator nagrody: Wrocławski Dom Literatury
Fundator: miasto Wrocław