Gwiazda rumuńskiej literatury w Polsce

 Lucian Dan Teodorovici, autor wydanej niedawno w Polsce, wcześniej tłumaczonej już na kilka języków i nagradzanej, świetnej powieści „Matei Brunul” spotka się z czytelnikami w Warszawie, Poznaniu, Krakowie, Wrocławiu i Gdańsku w dniach 20- 25 lutego. 

Tytułowy bohater powieści Teodorovici -Matei Brunul- to włosko- rumuński marionetkarz, który wraz ze swoją lalką na skutek absurdalnego zbiegu okoliczności staje się ofiarą stalinowskich represji.  Po sfingowanym procesie i torturach w więzieniu w Bukareszcie trafia do rumuńskich obozów pracy. W wyniku nieszczęśliwego wypadku doznaje amnezji – traci pamięć o dwudziestu ostatnich latach swojego życia. Securitate postanawia wykorzystać ten fakt  i  stworzyć z niego  całkowicie oddanego „nowego socjalistycznego człowieka”. Matei Brunul, to znakomity literacko opis  mało u nas znanej rumuńskiej wersji realnego socjalizmu. Autor powieści Lucian Dan Teodorovici we wstępie do polskego wydania pisze:

Kiedy przeanalizowałem uważniej to, co opisuję w książce, zdałem sobie sprawę, że zadanie napisania przedmowy dla polskiego czytelnika również nie jest zadaniem prostym. Chociaż oba kraje łączy ponura komunistyczna przeszłość, to jednak dzielą je inne oblicza tego reżimu. Trudno jest mi na przykład opisać, co oznaczała „reedukacja” w rumuńskim systemie penitencjarnym. Wielokrotnie odnoszę się w książ­ce do tej metody niszczenia nie tylko ciała, ale i duszy. Mówiąc krótko i bez wchodzenia w najbardziej absurdalnei bolesne szczegóły, metoda rumuńskiej „reedukacji”wykorzystywała tchórzliwość części więźniów, których komunistyczny reżim „namaszczał”, dając im nieograniczoną władzę nad innymi skazanymi (zwłaszcza w wię­zieniu w Piteşti, w którym „reedukacja” była wyjątkowo okrutna). 

Powieść została  uznana za Książkę Roku przez najważniejsze rumuńskie czasopisma i instytucje kultury. Jej przekłady ukazały się w kilku krajach i spotkały się z entuzjastycznymi recenzjami. Autorką polskiego tłumaczenia jest Radosława Janowska-Lascăr.

Matei_Brunul_okladka_900

Dlaczego powinniście ją przeczytać? Bo ta książka jest jak Amelia Poulain w świecie Sowietów albo jak Kandyd w Rumuńskiej Republice Ludowej. Niezapomniana historia o dwóch bohaterach udających linoskoczków nad rzeką Styks. Komu moglibyście ją podarować? Tym, którzy wierzą, że świat, tak jak literatura, jest wielkim przedstawieniem lalkowym” – pisał recenzent „Le Point”

Lucian Dan Teodorovici – urodził się 17 czerwca 1975 roku. Jest rumuńskim pisarzem, reżyserem teatralnym, scenarzystą filmowym i telewizyjnym, a także redaktorem serii „Ego. Proza” – współczesnej literatury rumuńskiej w wydawnictwie Polirom. Napisał siedem scenariuszy filmowych i był współscenarzystą dobrze przyjętego w Rumunii serialu TV (Animal Planet Show, 2005–2008). Wyreżyserował kilka sztuk teatralnych. Teodorovici jest autorem powieści: Cu puţin timp înaintea coborîrii extratereştrilor printre noi (Tuż przed przybyciem do nas istot pozaziemskich; 1999, 2005), Circul nostru vă prezintă (Nasz cyrk przedstawia państwu; 2002, 2007), Celelalte poveşti de dragoste (Pozostałe historie miłosne; 2009), zbiorów opowiadań: Lumea văzută printr-o gaură de mărimea unei ţigări marijuana (Świat widziany przez dziurkę wielkości skręta; 2000), Atunci i-am ars două palme (Wtedy strzeliłem mu dwa razy w twarz; 2004), a także sztuki teatralnej Unu + unu (+ unu…) (Jeden + jeden (+ jeden…); 2014). Jego książki wydano w USA, we Francji, w Wielkiej Brytanii, Niemczech, we Włoszech, w Hiszpanii, na Węgrzech, w Egipcie, Macedonii, Bułgarii. Powieść Matei Brunul, opublikowana w 2011 roku, zdobyła najważniejsze nagrody krajowe i uznana została za „Książkę Roku”. Przełożono ją na języki: francuski, węgierski, polski, bułgarski, macedoński, turecki. W Polsce ukazała się nakładem Wydawnictwa Amaltea i Oficyny Wydawniczej ATUT.

Pisarz  do Polski przyjeżdża na zaproszenie Rumuńskiego Instytutu Kultury w Warszawie.

Lucian Dan Teodorovici: Cykl spotkań autorskich, 20-25 lutego 2015

1.Warszawa, 20 lutego, piątek, godz. 18.00, miejsce: Poddasze Kultury (redakcja „Kultury Liberalnej”), ul. Chmielna 15 lok. 9, prowadzący Marcin Wilk,

2. Kraków, 21 lutego, sobota, godz. 16.00, miejsce: Wojewódzka Biblioteka Publiczna w Krakowie, ul. Rajska 1, prowadzący Wojciech Bonowicz,

3. Wrocław, 23 lutego, poniedziałek, godz. 18.30, Dolnośląska Biblioteka Publiczna, Rynek 58, American Corner, IIp., prowadząca: Patrycja Spychalska,

4. Poznań, 24 lutego, wtorek, godz. 18.00, miejsce: Księgarnia Tristero, ul. św. Marcina 30, prowadzący: Dariusz Sośnicki,

5. Gdańsk, 25 lutego, środa, godz. 18.00, miejsce: Europejskie Centrum Solidarności, pl. Solidarności 1, sala nr 5, III p. prowadząca: Elżbieta Żukowska fot./ materiały wydawcy