Cesarz i Szachinszach Ryszarda Kapuścińskiego w Bibliotece Narodowej już w styczniu.
Cesarz i Szachinszach należą do najważniejszych utworów w twórczości Ryszarda Kapuścińskiego i niewątpliwych arcydzieł polskiej literatury współczesnej. Napisane na przełomie lat siedemdziesiątych i osiemdziesiątych funkcjonują czasem jako utwory bliźniacze. Warto jednak zwrócić uwagę na różnice. Cesarz jest relacją spójną, dopracowaną w detalach, o wyrafinowanej stylistyce i zwartej konstrukcji. Szachinszach tymczasem – choć zewnętrznie odwzorowuje poprzedni model – to rzecz ostentacyjnie fragmentaryczna, napisana stylem o surowej fakturze.
W obrazie autokratycznego państwa przedstawionego w Cesarzu łatwo rozpoznać Etiopię, gdzie jednoosobowy system władzy stanowił Hajle Sellasje; utwór odczytywano często parabolicznie – jako krytykę reżimu panującego w Polsce. W Szachinszachu z kolei Kapuściński analizuje strukturę rewolucji na przykładzie Iranu. We Wstępie słynna „dylogia o władzy” ukazana została w perspektywie biografii twórczej Kapuścińskiego. Z jednej strony jako konsekwencja wcześniejszych wyborów pisarza, z drugiej – próba poszerzenia granic reportażu.
Cesarza publikujemy w Bibliotece Narodowej po raz drugi. Poprzednia edycja (BN, I 315), także opracowana przez Beatę Nowacką, ukazała się w roku 2012.