Doświadczenia graniczne

Doświadczenia graniczne – książka Jacka Leociaka w wydawnictwie Instytuty Badań Literackich PAN.

Alina Brodzka-Wald: Książka jest bogata w dobrane świadectwa koniecznej a zarazem nieuchronnie ułomnej i świadomej tego faktu współczesnej reprezentacji. Podejmuje temat jej niezbędnych prób w imponującym a przejrzystym wymiarze celnie trafionych zdarzeń: w Polsce, w Europie, w świecie. Przywołuje fakty i świadectwa od pierwszej wojny światowej, walk w międzywojennej Hiszpanii, poprzez obronę Warszawy w 1939 aż po podobnie graniczne sytuacje w toku całej drugiej wielkiej wojny. Przedstawia losy zniszczeń dokonanych w krajach, które walczyły ze sobą. Analizuje świadectwa losów gett, w Warszawie i Łodzi. Bada historie spotkań z martwym ciałem ludzkim. Te – nawet po ostatnie lata minionego wieku. (…)
Każda część dzieła skonstruowana jest w ten sposób, by po dalekich antecedencjach rozważanego szczegółowo zagadnienia uruchomić, w nieodmiennej kolejności, analizę pisemnych oraz ikonicznych tekstów kultury, pierwszoplanowych dla Autora. Ta maestria wiązania form i etapów świadectw współczesnej mimesis w jej różnych postaciach i stylach: protokolarnym, poważnym i groteskowym oraz ich częstych splotach, które zresztą najmocniej działają, jest naukową, artystyczną i etyczną siłą pracy Leociaka.