Wykład Mykoły Rabczuka  o trudnej miłości, literaturze, Europie Wschodniej i „Europie Prawdziwej”. Debaty o Ukrainie, najnowszej literaturze zza naszej wschodniej granicy oraz przekładzie i dylematach tłumaczy. Premiery książek i dyskusje z autorami. Tak zapowiada się tegoroczny Wschodni Express, czyli cykl spotkań z pisarzami, artystami i intelektualistami z krajów Europy Wschodniej oraz seria wydawnicza Warsztatów Kultury, związana z festiwalem Wschód Kultury – Inne Brzmienia (Lublin, 28 czerwca – 1 lipca 2018).

Jedną z największych przeszkód w rozwijaniu współpracy kulturalnej, przezwyciężeniu barier kulturowych i pokonaniu stereotypów na temat kultur państw Europy Wschodniej jest bariera językowa. Podczas gdy ta bariera nie jest większym zagrożeniem dla innych obszarów praktyk kulturowych (muzyki, sztuk wizualnych), rzutuje ona przede wszystkim na recepcję literatury, a także na szeroko rozumianą sferę wymiany idei. W tym kontekście szczególnie istotna zdaje się więc być dbałość o dobry przepływ aktualnej myśli, publicystyki i literatury, tłumaczonej na języki narodowe. Taką rolę pełni stworzone w Warsztatach Kultury wydawnictwo pn. Wschodni Express, które od kilku lat zajmuje się wprowadzaniem na polski rynek książki najbardziej aktualnej prozy i poezji z krajów Partnerstwa Wschodniego.

W tym roku, w ramach Wschodniego Expressu organizatorzy chcą zaakcentować kontekst literatury ukraińskiej i białoruskiej. A portfolio Wydawnictwa Wschodni Express wzbogacone zostało o kolejnych 6 tytułów: 

Kateryna Babkina „Sonia”
Polskie tłumaczenie powieści „Соня” wydanej na Ukrainie w 2013 roku i nominowanej do ukraińskiej nagrody Książka Roku BBC 2013.

Andrij Lubka „Pokój do smutku”
Polskie tłumaczenie zbioru opowiadań „Кімната для печалі” wydanego na Ukrainie w 2016 roku i nominowanego do ukraińskiej nagrody Książka Roku BBC 2016.

Hałyna Kruk „Wakacje nad Letą”
Wybór wierszy w tłumaczeniu Bohdana Zadury. Pierwszy tomik Hałyny Kruk wydany w Polsce.

Julia Cimafiejewa „Cyrk i inne wiersze”
Wybór wierszy i tłumaczenie Bohdana Zadury.

Ołeksandr Bojczenko „Wasi, nasi oraz inni”
„Wasi, nasi oraz inni” to zbiór esejów, w którym Ołeksandr Bojczenko „tropi” następców pierwszego europejskiego intelektualisty – Sokratesa, których obecność w literaturze świadczy o dojrzałości społeczeństwa, a jednocześnie jest wyrazem jego sumienia. Kim więc są współcześni mędrcy literatury?

Mykoła Riabczuk „Poprzednie życie”
Polskie tłumaczenie wyboru felietonów Mykoły Riabczuka – ukraińskiego krytyka literackiego, publicysty i poety.

 

WSCHODNI EXPRESS – program spotkań:

Czwartek, 28 czerwca

16.30-17.30 – WSCHODNI EXPRESS. INAUGURACJA – Wykład otwierający Mykoły Riabczuka pt. „Nieodwzajemniona miłość. Kilka zdań o literaturze, Europie Wschodniej, „Europie Prawdziwej” oraz innych mniej istotnych rzeczach”
Gdzie: Teatr Stary w Lublinie, ul. Jezuicka 18

18.15-18.30 – Wschodni Kurier Literacki. Gdzie jesteśmy i dokąd zmierzamy: zapowiedzi wydawnicze i omówienie nowości książkowych o tematyce wschodniej – Agnieszka Wojciechowska, Paulina Janczylik
Gdzie: Próba Cafe – PATIO, ul. Grodzka 5a

18.30-20.30 – Premiery książek (publicystyka, krytyka ukraińska) – „Wasi, nasi oraz inni” Ołeksandra Bojczenko oraz „Poprzednie życie” Mykoły Riabczuka.
Prezentacja najnowszych wydań Wschodniego Expressu, rozmowy i czytanie fragmentów książek. W spotkaniu wezmą udział: Ołeksandr Bojczenko, Mykoła Riabczuk, Natałka Biłocerkiweć, Andrij Saweneć i Bohdan Zadura.
Prowadzenie – Grażyna Lutosławska, Aleksandra Zińczuk
Gdzie: Próba Cafe – PATIO, ul. Grodzka 5a

Piątek, 29 czerwca

15.00-16.30 – Debata „Dylematy drugiego autora. Ja piszę, ty tłumaczysz, on/ona czytają…” z udziałem pisarzy i tłumaczy: Ołeksandra Bojczenko, Julii Cimafiejewej, Mykoły Riabczuka, Natalii Bryżko-Zapór, Bohdana Zadury.
Prowadzenie – Andrij Saweneć
Gdzie: Warsztaty Kultury w Lublinie – patio kamienicy przy ul. Grodzkiej 7)

Komu służy przekład literacki? Jak dobiera się książki i autorów do tłumaczenia? Dlaczego istnieją różne szkoły przekładu? Jak tłumacz myśli o czytelnikach?

18.00-19.30 – Premiery książek (proza ukraińska) – „Sonia” Kateryny Babkiny oraz „Pokój do smutku” Andrija Lubki. Omówienie książek, czytanie ich fragmentów i dyskusja z autorami.
Prowadzenie – Andrzej Niewiadomski, Mykoła Riabczuk
Gdzie: Próba Cafe – PATIO, ul. Grodzka 5a

Sobota, 30 czerwca

15.00-16.30 – Debata „Jaka Ukraina, jaka Europa?” z udziałem autorów: Kateryny Babkiny, Hałyny Kruk, Andrija Lubki. Prowadzenie – Andrij Saweneć, o. Tomasz Dostatni Gdzie: Warsztaty Kultury w Lublinie – patio kamienicy przy ul. Grodzkiej 7

W jakim kierunku zmierza kultura europejska w oczach ukraińskich pisarzy? Czy obce wpływy w kulturze ukraińskiej stanowią dziś przekleństwo czy inspirację? Jakie są oczekiwania wobec Zachodu i gdzie przebiega mentalna granica pomiędzy Europą a Azją?

18.00-19.30 – Premiery książek (poezja białoruska i ukraińska) – „Wakacje nad Letą” Hałyny Kruk i „Cyrk i inne wiersze” Julii Cimafiejewej. Prezentacja najnowszych wydań Wschodniego Expressu oraz czytanie poezji: Julia Cimafiejewa, Hałyna Kruk.
Omówienia – Bohdan Zadura, Andrzej Niewiadomski.
Prowadzenie – Łukasz Janicki
Gdzie: Próba Cafe – PATIO, ul. Grodzka 5a

***

Wschód Kultury to projekt kulturalny integrujący środowiska artystyczne miast Polski Wschodniej (Białegostoku, Lublina i Rzeszowa) i artystów krajów Partnerstwa Wschodniego (Armenii, Azerbejdżanu, Białorusi, Gruzji, Mołdawii i Ukrainy), realizowany przez Narodowe Centrum Kultury oraz trzy wspomniane miasta. Ideą projektu jest wspólne odkrywanie tego, co niepowtarzalne w każdej z kultur, a także wymiana doświadczeń artystycznych. Z biegiem czasu festiwal stał się pomostem włączającym naszych wschodnich partnerów w obieg kultury europejskiej. W 2018 roku Wschód Kultury będzie realizowany po raz szósty. Przedsięwzięcie powstało dzięki zaangażowaniu środowisk twórczych, samorządów wschodniej Polski oraz Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego.