Do września, kiedy ogłoszona zostanie finałowa siódemka Literackiej Nagrody Europy Środkowej Angelus 2025, pozostało jeszcze trochę czasu, dlatego przez okres wakacyjny przybliżamy tytuły z długiej listy. Po Macedonii Północnej oraz Bośni i Hercegowinie, tym razem kierujemy się na północ, do Łotwy. Skarbeniek Ingi Gaile to poruszająca, a przy tym pełna przewrotnego humoru opowieść o samotnym macierzyństwie, kobiecych pragnieniach i głosie, który nie pozwala się poddać. Książka ukazała się nakładem Wydawnictwa Marpress w przekładzie Daniela Łubińskiego.

O książce: Sarma zostaje sama z dwójką małych dzieci. Z dnia na dzień staje się odpowiedzialna za wszystko – od karmienia i odprowadzania do przedszkola po rachunki, sprzątanie i wieczorne kołysanki. W tej rutynie rodzi się w niej ogromna potrzeba bliskości – zarówno emocjonalnej, jak i cielesnej. Presja, by być „matką idealną”, oraz brak akceptacji samej siebie prowadzą do pojawienia się… Skarbenieka. Alter ego? Przyjaciel? Wewnętrzny głos? Jakkolwiek go nazwiemy, pomaga Sarmie przetrwać i znaleźć język dla doświadczeń, które rzadko mają swoje miejsce w przestrzeni publicznej. Inspiracją dla powieści były monologi ze słynnego łotewskiego „Stand-upu kobiet”, którego Gaile jest współzałożycielką. Skarbeniek to feministyczna proza codzienności – szczera, przewrotna, bolesna i niepozbawiona autoironii.

O autorce: Inga Gaile – poetka, autorka ośmiu zbiorów poezji i autorka beletrystyki: pięciu powieści i jednego zbioru opowiadań. Jest jedną z organizatorek i uczestniczek kobiecej grupy stand up w Rydze.
Jej zbiory poezji ukazały się w języku angielskim, hiszpańskim i polskim. Jej powieści tłumaczone były na włoski, estoński, litewski, hiszpański, serbski, niemiecki. Dzięki swojemu wyjątkowemu poczuciu humoru, doskonale przedstawia wewnętrzne rozterki, własne doświadczenia, a także codzienne życie kobiet i napiętnowanych grup społecznych, walcząc tym samym o ich równe prawa. Inga Gaile była wielokrotnie nominowana do Łotewskiej Nagrody Literackiej, w 2015 roku otrzymała tę nagrodę za zbiór poezji Vai otrā grupa mani dzird?, a w 2020 roku za powieść Skaistās. W 2020 roku nominowana do nagrody Europejski Poeta Wolności za zbiór Wielkanoc (Lieldienas) przetłumaczony na polski przez Agnieszkę Smarzewską.

O tłumaczu: Daniel Łubiński – rodowity ryżanin, mieszka w Polsce od lat 90. Absolwent filologii łotewskiej na Uniwersytecie im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, obecnie wykładowca na tej uczelni. Przetłumaczył do tej pory cztery książki i jedną sztukę teatralną. Gra i śpiewa w zespole Dziwy, organizuje festiwal „Łotwo i przyjemnie”. Jest członkiem Stowarzyszenia Tłumaczy Literatury.