Długa lista Angelusa 2024: „Szklany ogród”

„Szklany ogród” Tatiany Țîbuleac (Mołdawia/Rumunia), w przekładzie Kazimierza Jurczaka to dzisiejsza propozycja z długiej listy Angelusa 2024. Książka została wydana w koedycji wydawnictwa Książkowe Klimaty i Oficyny Literackiej Noir sur Blanc. Finałowe siedem książek tegorocznej Literackiej Nagrody Europy Środkowej Angelus poznamy na początku września.

O książce:

Czy imię Łastoczka (po ros. Jaskółka) nadane głównej bohaterce przez jej nową mamę przyniesie dziewczynce wykupionej z wiejskiego sierocińca spodziewaną odmianę losu? Czy spełnią się jej marzenia? Czy wreszcie będzie mogła komuś zaufać? To właśnie z perspektywy nastolatki pełnej ostrożnej nadziei poznajemy Mołdawię w okresie schyłku imperium sowieckiego i w początkowych latach transformacji postkomunistycznej, we wszystkich krajach bloku wschodniego stojącej pod znakiem chaosu, niepewności, strachu oraz niespełnionych oczekiwań, szczególnie widocznych w przypadku młodej − i dla wielu nieoczywistej − państwowości mołdawskiej miotającej się pomiędzy nostalgią za czasami Związku Radzieckiego, a podszytym nieufnością ciążeniem ku Rumunii i pełnymi wahań aspiracjami niepodległościowymi. Ten dramatycznie skomplikowany węzeł relacji i współzależności znajduje odzwierciedlenie w wątku rywalizacji między żywiołami języków rumuńsko-mołdawskiego uznawanego za plebejską mowę, i rosyjskiego, którym posługuje się miejska elita. Pierwszego z nich bohaterka nauczyła się w domu dziecka, a drugi ma się stać jej przepustką do lepszego życia. Dzięki tak skonstruowanej narracji zostajemy wciągnięci w pełną emocji, uczyć i przeżyć opowieść o dojrzewaniu w trudnych czasach transformacji ustrojowej. A wyrafinowana forma literacka, w której zaciera się granica między poezją a prozą, sprawia, że nie możemy pozostać obojętni wobec tej historii.

O autorce:

Tatiana Ţîbuleac (ur. 1978 roku w Kiszyniowie) − mołdawsko-rumuńska pisarka i dziennikarka. Studiowała
na Wydziale Dziennikarstwa i Komunikacji Państwowego Uniwersytetu Mołdawskiego. Pracowała jako
reporterka, redaktorka i prezenterka w PRO TV Chișinău. Zaangażowana w działalność UNICEF-u. Od 2008
roku mieszka w Paryżu. Zadebiutowała w 2014 roku zbiorem opowiadań Fabule Moderne (Opowieści
współczesne). W 2017 roku ukazała się jej pierwsza powieść Lato, gdy mama miała zielone oczy (polskie
wydanie: Książkowe Klimaty), za którą otrzymała nagrodę Związku Pisarzy Mołdawskich, nagrodę
rumuńskiego magazynu literackiego „Observator Cultural” oraz Nagrodę Licealistów przyznawaną na
Międzynarodowym Festiwalu Literatury i Tłumaczeń FILIT w Jassach. Jej druga powieść, Grădina de sticlă
(Szklany ogród)
została w 2019 roku wyróżniona Europejską Nagrodą Literacką.

O tłumaczu:

Kazimierz Jurczak (ur. 1957 roku) – profesor Uniwersytetu Jagiellońskiego, historyk, filolog,
literaturoznawca, dyplomata i tłumacz. Absolwent filologii rumuńskiej na Uniwersytecie Jagiellońskim, doktor nauk humanistycznych Uniwersytetu Babeş-Bolyai w Cluj-Napoca. Był lektorem języka polskiego na Uniwersytecie w Bukareszcie, pracował w Ambasadzie RP w Rumunii. Przez wiele lat wykładowca i profesor wizytujący w Studium Europy Wschodniej Uniwersytetu Warszawskiego. Obecnie jest kierownikiem Zakładu Filologii Rumuńskiej na Uniwersytecie Jagiellońskim. Tłumacz trzech książek nominowanych do Literackiej Nagrody Europy Środkowej Angelus: Powrotu chuligana Normana Manea (ścisły finał 2010 r.), Kryjówki tego samego autora (półfinał 2013 r.) oraz Damy z młodzieńcem Nory Iugi (półfinał 2019 r.).