Finałową listę tytułów nominowanych do Literackiej Nagrody Europy Środkowej Angelus 2024 poznamy we wrześniu, tymczasem podczas wakacji przybliżamy 14 książek, które znalazły się na długiej liście. Dziś – Złap zająca Lany Bastašić, autorki pochodzącej z Bośni i Hercegowiny, w przekładzie Doroty Jovanki Ćirlić, która ukazała się nakładem Wydawnictwa Literackiego.

O książce: Powojenna Bośnia. Dwie młode kobiety wpadają w króliczą norę ich wspólnej przeszłości.
Sara i Lejla, nierozłączne przyjaciółki z dzieciństwa, od lat nie mają ze sobą żadnego kontaktu. Kilka słów rzuconych mimochodem podczas studenckich wakacji sprawiło, że ich drogi się rozeszły. Jednak teraz, pod wpływem niespodziewanej rozmowy telefonicznej, Sara podejmuje decyzję. Ciekawość przeplatająca się z poczuciem winy każe jej wrócić do kraju, który dawno zostawiła za sobą. Bośnia. Chciała od niej uciec, od tamtych wspomnień, miejsc, ludzi, nawet języka, ale Lejla przyciąga ją jak magnes. Spotykają się w Mostarze i wyruszają do Wiednia w poszukiwaniu brata Lejli, który zaginął w czasie wojny domowej w Jugosławii. Im bliżej celu, tym głębiej zanurzają się w trudną historię własnej skomplikowanej relacji i tym wyraźniej Sara uświadamia sobie, że nigdy nie uwolni się od przeszłości i na zawsze będzie związana z Lejlą, choć znajdują się po przeciwnych stronach lustra. Lana Bastašić obnaża zawiłości przyjaźni
dwóch kobiet, które kochają się, ranią, zawodzą i ostatecznie nie potrafią się zrozumieć.

Książka została wyróżniona Europejską Nagrodą Literacką 2020.

O autorce: Lana Bastaši, urodziła się w 1986 roku w Zagrzebiu w serbskiej rodzinie, a wychowała się w Bośni. Ukończyła kulturoznawstwo specjalizując się w anglistyce. Przez lata mieszkała w Barcelonie, gdzie w 2016 roku współzałożyła szkołę Escola Bloom. Należała do redakcji katalońskiego magazynu literackiego „Carn de cap”, który powstał przy Escola Bloom. Zaangażowała się w powstanie projektu promującego bałkańskie pisarki. Jest autorką dwóch zbiorów opowiadań, książki dla dzieci, tomiku poezji i powieści. Opowiadania Bastašić ukazały się również w regionalnych antologiach i przyniosły autorce takie wyróżnienia, jak nagrodę za najlepsze opowiadanie w konkursie im. Ziji Dizdarevicia, czy nagrodę jury podczas festiwalu literackiego w Podgoricy. Jej debiutancka powieść Złap zająca, która ukazała się w 2018 roku w Belgradzie, (w WL w 2003), opisuje trudną przyjaźń dwóch kobiet w kontekście powojennej Bośni. Autorka wykorzystała w niej własne doświadczenia dorastania w okresie rozpadu Jugosławii. Dzieło nawiązuje do Alicji w Krainie Czarów: Bośnia jest tu krainą czarów, która odzwierciedla strach, przemoc i wygnanie obecne w powieści Carrolla. Dzieło Bastašić zostało nominowane do nagrody „NIN” oraz zdobyło Europejską Nagrodę Literacką (2020). Autorka sama dokonała przekładu na język angielski. W 2020 roku książka została jedną z laureatek Nagrody Literackiej Unii Europejskiej, a prawa wydawnicze sprzedano do kilkunastu krajów.

O tłumaczce: Dorota Jovanka Ćirlić (właśc. Dorota Mentzel), tłumaczka literatury pięknej z jęz. serbskiego, chorwackiego, bośniackiego i, rzadziej, macedońskiego; redaktor. Urodzona w 1954 w Kielcach. Skończyła pierwszą humanistyczną klasę w Liceum im. Frycza Modrzewskiego, z rozszerzonym programem polskiego i historii oraz obowiązkową łaciną oraz polonistykę na Uniwersytecie Warszawskim. Ukończyła również kurs dziennikarski i kurs dla tłumaczy literatury pięknej zorganizowany przez „Literaturę na świecie” i Związek Literatów Polskich. W 1977 rozpoczęła pracę w miesięczniku teatralnym „Dialog”, zajmując się polską dramaturgią oraz teatrem bałkańskim. Była sekretarzem literackim Teatru Współczesnego we Wrocławiu (1985–1986), kierowniczką artystyczną do spraw filmu reklamowego w przedsiębiorstwie ITI (1989–1990) i członkinią grupy założycielskiej Radia Zet. Od 1989 członkini Stowarzyszenia Pisarzy Polskich. Współpracowała z: „Tygodnikiem Powszechnym”, „Literaturą na Świecie”, londyńskim czasopismem „Puls”, „Twórczością”, „Odrą”, „Kulturą”, „Polityką”, „Arkuszem”, „Tygodnikiem kulturalnym”, „Res Publicą”, „Tyglem Kultury”, „Opolem” (gdzie debiutowała jako tłumacz opowiadaniem Davida Albahariego „Godzilla, potwór morski”; był to pierwszy na świecie przekład tego autora na obcy język), „Rzeczpospolitą”, „Przeglądem Politycznym”, „Kafką” i „Gazetą Wyborczą”, gdzie przez trzy lata pracowała w dziale kultury, a także z I i II programem Polskiego Radia oraz z TVP Kultura. Otrzymała nagrodę za najlepszy przekład w dziedzinie dramaturgii za rok 1998. W „Pulsie” zaczęła pisać formy eseistyczne: m.in. „Bałkański obłęd”, „Bałkański teatr wojny”, „Za linią frontu”, „Miasto-teatr” (to akurat w „Tyglu kultury”). Pisywała też w „Gazecie Wyborczej” Chętnie robi wywiady z ludźmi Bałkanów – z Miodragiem Bulatoviciem („Kultura”), z Ivanem Čoloviciem, Predragiem Matvejeviciem („Gazeta Wyborcza”), Dubravką Ugrešić („Gazeta Wyborcza” i „Przegląd Polityczny”).