Na krawędzi Europy

Granica. Na krawędzi Europy – książka Kapki Kassabovej w wydawnictwie Czarne, w styczniu 2019.

Bułgarsko-turecko-greckie pogranicze to jeden z najdzikszych zakątków Europy, fascynujący monumentalną przyrodą, w której cieniu przetasowują się karty historii. Sto lat temu, kiedy rozpadało się imperium osmańskie, na południe wędrowały tysiące muzułmanów przesiedlanych do Turcji, na północ – tysiące chrześcijan zmuszonych do jej opuszczenia. W czasach zimnej wojny mieszkańcy bloku wschodniego przez bułgarskie zasieki uciekali od koszmaru komunizmu, dziś lasami Strandży przemykają uchodźcy, którzy rozpaczliwie walczą o szansę na lepsze życie.

Nad tą krawędzią Europy, pociętą starymi rzymskimi drogami, wciąż unoszą się duchy dawnych epok, przepastne lasy skrywają trackie grobowce, na leśnych polanach można spotkać chodzących po rozżarzonych węgielkach czcicieli ognia, a miejscowe znachorki potrafią odczynić urok i zdjąć czary. Jednak Kassabovą najbardziej fascynują ludzie: niejednoznaczni, doświadczeni przez los, przytłoczeni ciężarem dawnych win. To oni są przewodnikami autorki w tej podróży –  dawni i obecni pogranicznicy, przemytnicy, poszukiwacze skarbów, strażnicy leśni, mieszkańcy wymierających wiosek, uchodźcy.

Kapka Kassabova (ur. 1973 w Sofii) – dzieciństwo spędziła w Bułgarii, a w 1992 roku z całą rodziną wyemigrowała do Nowej Zelandii. Opublikowała tam dwa tomiki wierszy: All Roads Lead to the Sea (1997) oraz wyróżniony Nagrodą Stowarzyszenia Pisarzy Wspólnoty Narodów Reconnaissance (1999). W 2005 roku przeniosła się do Szkocji, gdzie wydała książkę Street Without a Name (2008), za którą otrzymała nominację do Europejskiej Nagrody Książkowej oraz Nagrody im. Williama Dolmana przyznawanej dla  najlepszej książki podróżniczej. Jej kolejna książka Dwanaście minut miłości. Opowieść o tangu (2011) zdobyła nominację do Nagrody Szkockiej Rady Sztuki, a Granica (2017) znalazła się pośród nominowanych do Nagrody Baillie Gifford, Nagrody im. Duffa Coopera, Nagrody im. Christophera Ondaatje,  Amerykańskiej Nagrody Krytyków Literackich oraz Nagrody im. Gordona Burna. Autorka publikowała m.in. na łamach „The Guardian”, „The Times Literary Supplement”, „Vogue”, „The Sunday Times” i „The Scottish Review of Books”, a także wielokrotnie gościła na antenie trzeciego i czwartego programu radia BBC. Mieszka w Szkocji.