Alberto Moravia (1907-1990) był celebrytą, postacią z pierwszych stron gazet. Razem ze słynną żoną Elsą Morante, również pisarką, brylował w kolorowych tygodnikach. Jego powieści ekranizowano, na potęgę wydawano za granicą – także w Polsce. Kilka lat temu ukazało się u nas jego najbardziej znane dzieło – „Nuda” (w świetnym tłumaczeniu Moniki Woźniak). I co? Moravia w ogóle się nie zestarzał.

Nie jest też wcale tak banalny, jak się niektórym krytykom zdawało. Jego celne obserwacje i fantastyczne dialogi wciągają od pierwszej do ostatniej strony. W „Nudzie” widzimy niezwykle kolorowy, a z drugiej strony bezbrzeżnie smutny świat rzymskich mieszczan. A konkretnie świat Dina – nieudanego młodego malarza. Ów młodzieniec pochodzi z bardzo bogatej rodziny. Nie pracuje, pieniądze daje mu matka. To jakby pierwowzór dzisiejszych bamboccioni – wyrośniętych 30-letnich dzieci, mieszkających z rodzicami. Co prawda Dino chce się usamodzielnić. Ale to tylko pozory. Raz mieszka sam, raz z matką. No i na dodatek dopadł go kryzys ideowy. Nie chce już malować. Pytany przez matkę, czego w takim razie chce, nie potrafi odpowiedzieć. Nie chce mu się nawet podrywać kobiet. Luksusowy samochód, który dostaje, zachwyca go tylko na kilka chwil. Wszystko do momentu, kiedy poznaje 17-letnią Cecylię, dziewczynę pewnego – również mało zdolnego – 60-letniego malarza. Gdy ten umiera podczas seksu z Cecylią, do akcji wkracza Dino. Zakochuje się w niej. Spotykają się raz na jakiś czas – tworzą getto zachowań, spojrzeń i gestów. W końcu dziewczyna proponuje mu układ – ja będę miała innego faceta, ale ty możesz być ze mną, możesz nawet płacić za nasze wakacje, możesz nawet płacić mi za seks. Wtedy będziemy razem, a może nawet się pobierzemy. Dino wchodzi w ten układ.

Banalne? Do bólu. Ale nie nudne. I jak napisane! W każdym zdaniu książki czuć atmosferę bogatego, rozkładającego się miasta. Język Moravii jest tak sugestywny, że momentami czujemy się tak, jakbyśmy wdychali smród gnijącego Rzymu.

Alberto Moravia, właśc. Alberto Pincherle, jeden z najwybitniejszych pisarzy włoskich XX wieku. W latach 1959-1962 prezes międzynarodowego PEN Clubu. Debiutował w 1929 roku powieścią polityczną Obojętni (wyd. pol. 1971). Jest autorem wielu powieści, m.in.: Rzymianka (1947, wyd. pol. 1959), Konformista (1951, w 1970 zekranizowana przez B. Bertolucciego, wyd. pol. 1964), Pogarda (1954, w 1963 zekranizowana przez J.L. Godarda, wyd. pol. 1961), Matka i córka (1957, w 1960 zekranizowana przez Vittoria de Sicę, wyd. pol. 1968), cyklu Opowiadania rzymskie (1954, wyd. pol. 1957), zbioru nowel Raj (1970, wyd. pol. 1975), a także autobiografii Życie Alberta Moravii (1990, wyd. pol. 1996).