Narodziny Kultury

70 lat temu ukazał się pierwszy numer paryskiej Kultury – pisma, w którym drukowali swoje utwory najwybitniejsi polscy poeci i pisarze, z Czesławem Miłoszem, Witoldem Gombrowiczem i Gustawem Herlingiem-Grudzińskim na czele. 

20 czerwca 1947 r. w Rzymie, w nakładzie dwóch tysięcy egzemplarzy ukazał się pierwszy numer kwartalnika „Kultura”, zamienionego po przenosinach do Paryża w miesięcznik.

W słowie wstępnym można było przeczytać: ”Kultura pragnie uprzytomnić czytelnikom polskim, którzy wybrawszy emigrację polityczna znaleźli się poza granicami kraju ojczystego, że krąg kulturalny, w którym żyją, nie jest kręgiem wymarłym. Kultura pragnie dotrzeć do czytelników polskich w kraju i wzmóc w nich wiarę, że wartości, które są im bliskie, nie zawaliły się jeszcze pod obuchem nagiej siły. Kultura chce szukać w świecie cywilizacji zachodniej tej woli życia, bez której Europejczyk umrze, tak jak umarły niegdyś kierownicze warstwy dawnych imperiów”. Pismo ukazywało się przez 53 lata.

Instytut Literacki to wydawnictwo założone i prowadzone przez Jerzego Giedroycia w latach 1946-2000. Po jego śmierci IL kierowała Zofia Hertz (2000-2003), a po jej odejściu Henryk Giedroyc (aż do śmierci w 2010 r.).

IL wydawał przede wszystkim miesięcznik „Kultura” (637 numerów), kwartalnik „Zeszyty Historyczne” (171 numerów) oraz publikował książki. W latach 1946-47 ukazało się 26 książek, w Paryżu w 1atach 1947-52 – dziewięć, a od stycznia 1953 w ramach Biblioteki „Kultury” 378 (nie licząc „Zeszytów Historycznych”).

Instytut Literacki powstał w Rzymie przy 2. Korpusie Polskim na początku 1946 r. Dzięki pożyczce z funduszów 2. Korpusu IL kupił drukarnię, a wydawnictwo zarejestrowano jako Casa Editrice Lettere.