Jerzy Andrzejewski. Przyczynek do biografii prywatnej

Jerzy Andrzejewski. Przyczynek do biografii prywatnej. Anna Demadre-Synoradzka. Wydawnictwo Krytyki Politycznej. 

Pierwsza od dwóch dekad, oparta na głębokich badaniach archiwalnych, pionierska pod względem perspektywy badawczej biografia Jerzego Andrzejewskiego przynosi nieznany obraz pisarza.

Autorka książki skupia się na życiu osobistym twórcy, które w istotny sposób kształtowało jego przekonania, idee i działania artystyczne. Ukazują się tu rozmaite nastroje, egocentryzm, przerośnięte ambicje, układy towarzyskie, koterie, przenikające się kręgi literacki i polityczne. Kontekst historyczny stanowi tutaj dopiero drugi plan.

Bohaterami książki, obok samego Andrzejewskiego, są rozmaite znane postaci życia literackiego, m.in. Józef Czapski, Krzysztof Baczyński, Jarosław Iwaszkiewicz, Zygmunt Mycielski, Marek Hłasko, Czesław Miłosz. Tworzą one „prywatność mikrospołeczną” (termin Przemysława Czaplińskiego), w której budowała się tożsamość autora Miazgi.

Ze wstępu autorki: Przygotowując niniejszą książkę, przeżyłam wiele momentów wahań i zwątpienia. Chodziło głównie o pytanie, czy wolno i czy należy upublicznić informacje dotyczące spraw intymnych Andrzejewskiego i ludzi mu bliskich. Na mojej decyzji zaważył fakt, iż duża część twórczości Andrzejewskiego utkana jest z mniej lub bardziej jawnych nawiązań do jego przeżyć prywatnych. Poza tym, pisarz opublikował fragmenty swoich dzienników, a publikację innych brał pod uwagę. Nawet, gdyby ograniczyć się tylko do tego, co z owych notatek ujrzało światło dzienne za życia autora, jest to materiał dowodzący, że Andrzejewski celowo naprowadzał odbiorców na trop prywatnych wątków swojej egzystencji. Mam zatem nadzieję, że poszedłszy tymi tropami, nie dokonałam nadużycia, lecz przeciwnie: spełniam obowiązek biografa.