Szpiedzy tacy jak wy

NRD to było państwo przerażające, ale też groteskowe. Doskonale to wychwytuje Tytus Jaskułowski w swojej najnowszej książce Szpiedzy tacy jak wy. Wywiadowcza (nie)codzienność kontaktów między PRL a NRD  1970-1990, która w najbliższych dniach trafi do księgarń.

Jak przyznaje autor publikacji Tytus Jaskułowski w jednym z wywiadów, dokładniejsze badania nad działalnością służb specjalnych Polski i NRD możliwe są dopiero od niedawna: Sporą część zniszczonych akt w międzyczasie odtworzono. Przez ostatnie 15 lat w Urzędzie ds. Akt Stasi w Niemczech oraz w IPN dokonano tytanicznej pracy polegającej na mozolnym składaniu puzli, skrawków papierów, zniszczonych dokumentów. W latach 90-tych nie mieliśmy wglądu do tych akt. Teraz pomagają jednak sprawdzić i odtworzyć wiele faktów.

Dzięki tym badaniom odkrywamy fakty przerażające, ale też groteskowe. O tych ostatnich opowiada właśnie książka Szpiedzy tacy jak wy…, która  powstała przy okazji pracy nad rozprawą habilitacyjną autora poświęconą analizie relacji służb specjalnych NRD i PRL. Jest do niej w pewnym sensie humorystycznym przypisem.  Tytus Jaskułowski przedstawia w niej  wybór prawie 200 absurdalnych i groteskowych przypadków z historii relacji wywiadów obu państw opatrując je szyderczymi komentarzami.

Książka ukazuje obraz społeczeństwa PRL i NRD odbity w krzywym zwierciadle biurokracji tajnej służby. Jak zapowiada wydawca : Można się z niej między innymi dowiedzieć, kto w 1980 roku poprosił polskiego ministra spraw wewnętrznych o autograf, dlaczego polskie MSW było zainteresowane niemieckim filmem Blond Gejsza, a także − komu były potrzebne „do pilnych celów operacyjnych” spinacze, zszywacze i nożyczki….

Lektura książki  będzie bardziej zabawna jeżeli będziemy pamiętać o tym, że oba państwa – jak twierdzi Jaskułowski- konkurowały w obozie komunistycznym o pierwszą pozycję po ZSRR.

Tytus Jaskułowski − pracownik naukowy w Instytucie Badań nad Totalitaryzmem im. H. Arendt na Uniwersytecie Technicznym w Dreźnie. Studiował na Uniwersytecie Gdańskim, Politechnice Gdańskiej oraz na Wolnym Uniwersytecie w Berlinie. Rozprawę doktorską obronił w Instytucie Studiów Politycznych PAN. Jego ostatnia publikacja Przyjaźń, której nie było. Ministerstwo Bezpieczeństwa Państwowego NRD wobec MSW 1974-1990, wydana w Wydawnictwach Uniwersytetu Warszawskiego, zdobyła tytuł Książki Historycznej Roku 2014.