Nobel dla Swietłany Aleksijewicz

Kiedy w 2011 roku Swietłana Aleksijewicz odbierała we Wrocławiu Nagrodę Europy Środkowej Angelus za książkę Wojna nie ma w sobie nic z kobiety (Czarne 2010) nikt zapewne nie podejrzewał, że cztery lata później ta znakomita pisarka i reporterka zostanie uhonorowana literackim Noblem. A jednak! Dzisiaj Akademia Szwedzka, o godzinie 13,  ogłosiła, że to właśnie jej przypadł ten zaszczyt.

Swietłana Aleksijewicz jest Białorusinką, piszącą po rosyjsku, wiele lat mieszkała na Zachodzie, teraz częściej przebywa – jak sama podkreśla  – w Mińsku, albowiem nie jest w stanie opisywać losów swoich bohaterów z dystansu.

Jest  pierwszą Białorusinką, która otrzymała Nobla.

W wywiadzie dla „Wysokich Obcasów mówiła o swojej twórczości: „Napisałam pięć książek o czerwonym imperium. Czuję, że już zakończyłam ten cykl, i chcę napisać coś o zwykłym życiu, już w oderwaniu od komunistycznej ideologii. Mam dwa pomysły na książki – jedna będzie o miłości, a druga o starzeniu się i śmierci. Ostatecznie ludzie nie rodzą się po to, żeby zginąć na wojnie, w łagrze albo podczas wybuchu w centrali jądrowej, tylko po to, żeby kochać bliskich, a potem tak zwyczajnie zestarzeć się i odejść. Tak powinno wyglądać życie”.

Swietłana Aleksijewicz (ur. 1948) – pisze o pomijanej i wypieranej historii Rosji: katastrofie w Czarnobylu, radzieckiej interwencji w Afganistanie, udziale kobiet w drugiej wojnie światowej, wojennych losach dzieci, codziennym życiu po upadku komunizmu.

Laureatka wielu międzynarodowych nagród, w tym National Book Critics Circle, Pokojowej Nagrody im. Ericha Marii Remarque’a, Nagrody Szwedzkiego Pen Clubu, Lipskiej Nagrody Książkowej na rzecz Porozumienia Europejskiego, Nagrody im. Andrieja Siniawskiego oraz Nagrody Fundacji im. Friedricha Eberta. W 2011 roku jej książka Wojna nie ma w sobie nic z kobiety (Czarne 2010) została uhonorowana Literacką Nagrodą Europy Środkowej Angelus oraz Nagrodą im. Ryszarda Kapuścińskiego. Nagrodę im. R. Kapuścińskiego otrzymała ponownie w 2015 roku za książkę Czasy secondhand. Koniec czerwonego człowieka (Czarne 2014)

Została odznaczona francuskim Orderem Sztuki i Literatury stopnia oficerskiego. Nakładem wydawnictwa ukazały się także: Czarnobylska modlitwa. Kronika przyszłości, Ostatni świadkowie. Utwory solowe na głos dziecięcy.