Złota Gwiazda Ministerstwa Kultury Republiki Litewskiej „Nieś swoje światło i nie przestawaj wierzyć” dla Barbary Toruńczyk. 

W najbliższą sobotę w Międzynarodowym Centrum Kultury w Krakowie (Rynek Główny 25) o godz. 17.00 odbędzie się debata „Wilno – historia a pamięć”. Debatę poprzedzi uroczystość odznaczenia Barbary Toruńczyk Honorową Złotą Gwiazdą Ministerstwa Kultury Republiki Litewskiej „Nieś swoje światło i nie przestawaj wierzyć” za szczególne zasługi dla litewskiej kultury i sztuki oraz wieloletnią pracę na rzecz przybliżenia czytelnikom polskim literatury litewskiej.

Barbara Toruńczyk jest założycielem i redaktorem naczelnym kwartalnika „Zeszyty Literackie”, które prowadzi od ponad 30 lat, oraz jego oficyny książkowej (ponad 100 tytułów).

Autorka książek: „Narodowa Demokracja. Antologia myśli politycznej ,,Przeglądu Wszechpolskiego” 1895–1905” (Warszawa, NOW-a, 1981, i Londyn, Aneks, 1983); „Gdańsk 1980 — oczyma świadków” (Londyn, Polonia Book Fund, 1980); „Rozmowy w Maisons-Laffitte, 1981” (Warszawa, Zeszyty Literackie, 2007); „Żywe cienie” (Warszawa, Zeszyty Literackie, 2012); „Z opowieści wschodnioeuropejskich” (Warszawa, Zeszyty Literackie 2013), „Nitka Ariadny” (Warszawa, Zeszyty Literackie, 2014). Na łamach „Dwutygodnika.com„, „Krytyki Politycznej” i strony internetowej „Zeszytów Literackich” ogłosiła cykl „Opowieść o pokoleniu 1968”.

Opracowała i wydała książki m.in.: Stanisława Barańczaka, Josifa Brodskiego, Józefa Czapskiego, Witolda Gombrowicza, Zbigniewa Herberta, Jarosława Iwaszkiewicza, Wojciecha Karpińskiego, Witolda Lutosławskiego, Adama Michnika, Czesława Miłosza, Jerzego Stempowskiego, Tomasa Venclovy, Adama Zagajewskiego.

Stypendystka Beinecke Library (Yale University), Bunting College i Houghton Library (Harvard University), a także Instytutu Nauk o Człowieku w Wiedniu (2013 — stypendium im. Mileny Jesenskiej).

Od 1964 działała na rzecz przemian demokratycznych w Polsce. Po protestach na Uniwersytecie Warszawskim w Marcu 1968 skazana na dwa lata więzienia. W latach 70-tych współpracowała z Komitetem Obrony Robotników i Towarzystwa Kursów Naukowych. Od 1974 roku objęta zakazem druku, swoje teksty publikowała pod pseudonimem. W 1977 należała do założycieli niezależnego pisma „Zapis”, którego była sekretarzem redakcji, w latach 1979–81 członek redakcji „Res Publica”.

W 1982 roku w Paryżu założyła kwartalnik „Zeszyty Literackie”, który w 1992 roku przeniosła do Polski i prowadzi do dziś.

Jest autorką szkiców poświęconych literaturze i historii. Położyła zasługi na rzecz upowszechniania polskiej literatury na świecie, scalenia polskiej literatury emigracyjnej i krajowej, a także upowszechniania najwybitniejszych twórców światowych w Polsce. Na łamach „Zeszytów Literackich” stworzyła dział „Europa Środka”, gdzie publikując teksty m.in. Czesława Miłosza i Tomasa Venclovy, upominała się o miejsce kultury litewskiej w Europie i poszerzone rozumienie Rodzinnej Europy.

Od lat 80. działała na rzecz zbliżenia kulturalnego Polski i Litwy, jej szkice tłumaczone są na język litewski.

fot.wikimedia/Ja Fryta