Jutro ukaże się książka Swietłany Aleksijewicz – laureatki Literackiej Nagrody Europy Środkowej „Angelus’ Cynkowi chłopcy.

Jest to nowy przekład, wydanej już u nas w 2007 roku pod tytułem „Ołowiane żołnierzyki”, znakomitego dzieła pisarki o radzieckiej inwazji na  Afganistan.

Wojska radzieckie,wkroczyły do Afganistanu w roku 1979 by wesprzeć, osadzony przez siebie, marionetkowy reżim komunistyczny dyktatora Babraka Karmala., który walczył z buntującymi się przeciw niemu mudżahedinami. Według planów „ograniczona interwencja” zamieniła się w 10 letnią wojnę, która pociągnęła za sobą kilkaset tysięcy ofiar po obu walczących stronach. Bohaterami książki wybitnej reporterki są radzieckie ofiary tej wojny.

Ofiary, które marzyły, że staną się bohaterami. Do kraju wracali albo w cynkowych trumnach ( słynny Ładunek 200) albo jako inwalidzi czy wypalone ludzkie wraki. Wszyscy pozostali ze swoimi traumami osamotnieni. Pisarka pochyla się nad nimi. Nie tylko żołnierzami ale też żołnierkami pracującym tam w służbie cywilnej jako pielęgniarki czy urzędniczki. Matkami i żonami, które wysłały na wojnę męża czy syna, by spełnił „internacjonalistyczną powinność”, a dostały jego zwłoki w cynowej trumnie. Te opowieści układają się w porażającą mozaikę – panoramę niepotrzebnej wojny. Aleksijewicz pisze o tym, jak werbowano jej uczestników, co im obiecywano, jak ich indoktrynowano i okłamywano; o tym, jak wyglądała z perspektywy żołnierzy na niej walczących, ale też robiących interesy.

„W każdej kolejnej książce z uporem robię to samo – pisze Aleksijewicz – zmniejszam historię do wymiarów człowieka”.

Po publikacji książki Swietłana Aleksijewicz została pozwana o znieważenie honoru i godności żołnierzy walczących w Afganistanie.

Swietłana Aleksijewicz, Cynkowi chłopcy, przekład Jerzy Czech, Wydawnictwo Czarne 2015.