Nominacje do Magnesia Litera

W Pradze ogłoszono nominacje do jednej z najbardziej prestiżowych czeskich nagród literackich Magnesia Litera. Nagroda jest przyznawana w 7 kategoriach: za prozę, poezję, literaturę faktu, dzieło edytorskie, przekład, książkę dla dzieci i młodzieży. Przyznane też zostaną tytuły „Objawienia roku” i Książki Roku.

W 14 edycji nagrody nominowane książki jury wyłoniło spośród zgłoszonych 349 tytułów, opublikowanych w ubiegłym roku przez czeskie oficyny.

Na liście nominowanych w kategorii proza znalazła się między innymi powieść Martina Reinera Básník. Román o Ivanu Blatném, entuzjastycznie przyjęta i nagrodzona już nagrodą im. Josefa Škvoreckiego. To powieść o znanym – za sprawą redakcji „brulionu” i wybitnego tłumacza Leszka Engelkinga – także w Polsce znakomitym poecie i zarazem tragicznej postaci czeskiej literatury, zmarłym w 1990 roku, Ivanie Blatnym.  Blatny to poeta „osobny”. Z Czechosłowacji wyemigrował w roku 1948. Przed wyjazdem z kraju zdołał wydać cztery książki poetyckie. Za sprawą tomu  Tento večer został uznany za jednego z najbardziej utalentowanych czeskich poetów. Należał do słynnej grupy artystycznej Skupina 42  (obok min. Jiřego Kolařa i Jindřicha Chalupeckiego). Po wyjedzie z kraju Blatný zamilkł. Już w Anglii, kilka miesięcy po  wyjedzie, ujawniła się jego choroba psychiczna. Do 1985 roku  z niewielkimi przerwami przebywał w angielskich szpitalach psychiatrycznych. Polskie wydanie wierszy Ivana Blatnego w przekładzie Leszka Engelkinga, ukazało sie w roku 1993 w tzw. „białej serii” tomików wydanej przez „brulion”.

W tej kategorii także nominowano: powieść Mileny Slavickiej Hagibor, o emigracyjnych doświadczeniach Czeszki, która uciekła do Londynu przed prześladowaniami na początku lat 70.. Duże kontrowersje wywołuje kolejna z nominowanych, opasła 700 stronicowa powieść Václav Kahudy: Vítr, tma, přítomnost, której punktem wyjścia są próby odtworzenia przez bohatera losów swojego dziadka z okresu II Wojny Światowej, ale jest tak naprawdę opowieścią o całym wieku XX. „W tej powieści wszystko jest połączone ze wszystkim” – napisał jeden z krytyków. Inna nominowana Hana Lundiaková w powieści o nieprzystosowanej do życia samotnej matce IMAGO Ty trubko! kreśli nieco surrealistyczny portret, mających kłopot z porozumiewanie się z  sobą, współczesnych  Czechów.  Wśród nominowanych znalazło się także miejsce dla literatury gatunkowej. Powieść Petra Stančíka: Mlýn na mumie to rozgrywający się w XIX wieku „mistyczno – pornograficzno- gastronomiczny” thriller retro. Dla odmiany – ostatnia z nominowanych w kategorii proza – książka  Petra Pazdera Payny: Předběžná ohledání , to zbiór 22 – pisanych w kafkowskim duchu opowiadań sądowych. Wśród nominacji w innych kategoriach na pewno interesujące dla polskiego czytelnika byłyby: nominowana w kategorii „Literatura faktu” praca zbiorowa  Heřman Jakub Černín na cestě za Alpy a Pyreneje, napisana na podstawie dzienników z podróży po barokowej Europie jaką w latach 1678/82, odbył wpływowy czeski magnat Heřman Jakub Černín oraz –nominowana w kategorii „dzieło wydawnicze”- znakomita historia czeskiego komiksu.

Oto pełna lista nominacji

Proza:

Václav Kahuda: Vítr, tma, přítomnost (Druhé město)

Hana Lundiaková: IMAGO Ty trubko! (Kniha Zlín)

Petr Pazdera Payne: Předběžná ohledání (Cherm)

Martin Reiner: Básník. Román o Ivanu Blatném (Torst)

Milena Slavická: Hagibor (Torst)

Petr Stančík: Mlýn na mumie (Druhé město)

Poezja:

Dan Jedlička: Sbohem malé nic (Perplex)

Olga Stehlíková: Týdny (Dauphin)

Michal Maršálek: Černá bere (Dauphin)

Literatura dla dzieci i młodzieży

Ondřej Horák, Jiří Franta: Proč obrazy nepotřebují názvy (Labyrint)

Vratislav Maňák: Muž z hodin (Albatros)

Marka Míková: Škvíry (Argo)

Literatura faktu:

Bohumil Doležal: Události (Revolver revue)

Zdeněk Hojda a kol.: Heřman Jakub Černín na cestě za Alpy a Pyreneje (NLN/NG)

Pavel Janoušek: Ten, který byl. Vladimír Macura mezi literaturou, vědou a hrou (Academia)

Dzieło edytorskie:

Jan Dvořák, Robert Hédervári: Kamil Lhoták a kniha (Vltavín)

Tomáš Prokůpek, Pavel Kořínek a kol.: Dějiny československého komiksu 20. století (Akropolis)

Eva Semotamová a kol.: Akademický atlas českých dějin (Academia)

Przekład:

Phillipe Claudel: Brodeckova zpráva (z francouzštiny přeložila Kateřina Vinšová,

Paseka)

Roy Jacobsen: Ostrov (z norštiny přeložila Jarka Vrbová, Pistorius & Olšanská)

Shel Silverstein: Jen jestli si nevymejšlíš (z angličtiny přeložili Lukáš Novák, Stanislav Rubáš a Zuzana Šťastná, Albatros)

Objawienie roku

Alice Horáčková: Vladimíra Čerepková – Beatnická femme fatale (Argo)

Matěj Hořava: Pálenka (Host)

Alžběta Michalová: Zřetelně nevyprávíš (fra)

Oprócz nagród przyznanych w poszczególnych kategoriach, jury wybierze także „Książkę roku”. Laureatów poznamy w kwietniu.