Leszek Szaruga należy do już do grona klasyków polskiej krytyki literackiej ale nie należy zapominać, że jest także poetą i pisarzem. W latach 70 i 80. był redaktorem pism drugiego obiegu, takich jak Puls, Wezwanie, współpracował z Radiem Wolna Europa i paryską Kulturą.
Od przyjazdu na stałe do kraju w roku 2003 wykładowca Uniwersytetu Szczecińskiego, Częstochowskiej WSP, Uniwersytetu Warszawskiego. Redaktor pism Nowaja Polsza oraz „Przegląd Polityczny”. Laureat Nagrody Kościelskich oraz nagrody literackiej Kultury.
W wydawnictwie Forma ukazała się właśnie jego nowa książka „…zmowa kontrolowana”.
Oto króki zarys fabuły: José Martinez to młody meksykański historyk, który trafił do Polski na studia i który, nie tylko z powodów osobistych, nie może się od tego dziwnego kraju uwolnić. Nie może nawet wtedy, gdy przebywa poza nim. Uczy się polskości, próbuje zrozumieć nie tylko zawiłą historię tego państwa, ale również mechanizm władzy, która jeszcze trwa, ale zaczyna się już chwiać.
„…zmowa kontrolowana” to mistrzowska diagnoza systemu totalitarnego w wersji polskiej. Świetnie pokazane motywacje i decyzje prowadzące do działalności podziemnej. Analiza polskiego antysemityzmu, który przewija się przez naszą historię szczególnie w jej niezwykle ważnych momentach. To niezwykła opowieść o niezwykłych ludziach w niezwykłym czasie.