Po raz pierwszy w Polsce, tym razem pod tytułem „Wielka księga cenzury PRL”, niemal 40 lat po londyńskim wydaniu, ukazał się słynny zbiór dokumentów znany jako „Czarna księga cenzury PRL” .
Książka zawiera dokumenty potajemnie wywiezione w 1977 roku przez Tomasza Strzyżewskiego, pracownika krakowskiej cenzury. Strzyżewski wywiózł do Szwecji ponad 700 stron własnoręcznie przepisanych zapisów i zaleceń cenzorskich znajdujących się w Księdze zapisów i zaleceń GUKPPiW ( Głównego Urzędu Kontroli Prasy Publikacji i Widowisk ) a także sporo oryginalnych instrukcji.
Kilka miesięcy później w formie książki zostały opublikowane przez emigracyjne wydawnictwo „Aneks” i co ciekawe jak dotąd było to jedyne wydanie. „Czarna księga cenzury” obnażała niebywałe zakłamanie gierkowskich mediów. Lista tematów, których nie było wolno poruszać budziła grozę. Księga zawiera między innymi, długi spis zakazanych autorów , książek, których nie wolno było wydawać ani nawet ich wspominać w pozytywnym konteście. Sporządzono także listę „zakazanych” faktów. Obok „pomijania” niektórych wydarzeń czysto politycznych czy historycznych nie pozwalano także na przykład informować o zatruciu środowiska przez poszczególne zakłady przemysłowe, szkodliwości niektórych produktów. Co ważne Księga odsłaniała – nadal stosowane – sposoby manipulowania przekazem medialnym za pomocą „niewielkich poprawek” i być może to ostatnie jest powodem, że na jej wznowienie czekaliśmy tak długo. Jak twierdzi Tomasz Srzyżewski, w 2007 roku umowę na wydanie książki podpisało z nim Narodowe Centrum Kultury. Jednak po dwóch latach poinformowało go że „wykonanie zamówienia (wydania książki) może istotnie zagrozić interesowi publicznemu z uwagi na wrażliwą społecznie tematykę publikacji”. Być może chodzi o to, że obok zakazów księga zawiera także nakazy. Na przykład takie aby nie dopuszczać do publikacji tekstów krytycznych wobec popieranych przez władzę twórców. Ta lista nazwisk -czytana współcześnie – daje wiele do myślenia.
Tomasz Strzyżewski, Wielka księga cenzury PRL, Wydawnictwo Prohibita, 2014