Finałowa siódemka Angelusa 2022

Po ponad półrocznej pracy jury wyłoniło siedem książek, które znalazły się w tegorocznym finale Literackiej Nagrody Europy Środkowej Angelus. Najliczniej reprezentowane w tym gronie są książki polskie, co, patrząc na historię nagrody, wcale nie jest takie oczywiste. Zwycięzcę bądź zwyciężczynię poznamy 15 października.

Autorka bądź autor nagrodzonej książki otrzyma tradycyjnie 150 tys. zł., co czyni Angelusa najwyżej opłacaną nagrodą literacką w Polsce. Warto nadmienić, że nominacjom towarzyszą wyróżnienia finansowe wynoszące po 5 tys. zł. A tak prezentuje się finałowa siódemka:

  1. Alhierd Bacharewicz, „Sroka na szubienicy”, tłum. Igor Maksymiuk, Jan Maksymiuk, Fundacja Pogranicze i Ośrodek „Pogranicze – sztuk, kultur, narodów” (Białoruś)
  2. Kapka Kassabova, „W stronę Ochrydy. Podróż przez wojnę i pokój”, tłum. Krzysztof Środa, Wydawnictwo Czarne (Bułgaria)
  3. Zoltán Mihály Nagy, „Szatański pomiot”, tłum. Daniel Warmuz, Warsztaty Kultury (Węgry)
  4. Edward Pasewicz, „Pulverkopf”, Wielka Litera (Polska)
  5. Jaroslav Rudiš, „Ostatnia podróż Winterberga”, tłum. Małgorzata Gralińska, Książkowe Klimaty (Czechy).
  6. Andrzej Stasiuk, „Przewóz”, Wydawnictwo Czarne (Polska).
  7. Katarzyna Surmiak-Domańska, „Czystka”, Wydawnictwo Czarne (Polska)

Angelus to więcej niż tylko jedno wyróżnienie. Honorowany jest także przekład, a autor bądź autorka tłumaczenia na język polski zwycięskiej książki otrzymuje nagrodę w wysokości 40 tys. zł. Oczywiście możliwe jest, że jury najbardziej do gustu przypadnie książka oryginalnie powstała w języku polskim. Wówczas wskazany zostanie tłumacz/tłumaczka innej z finałowych pozycji.

Pulę angelusowych wyróżnień uzupełnia Nagroda im. Natalii Gorbaniewskiej – upamiętniająca pierwszą przewodniczącą jury Angelusa. O tym, w czyje ręce trafia, decyduje publiczność w internetowym głosowaniu (oddając głosy na książki z finałowej siódemki), a zwyciężczyni bądź zwycięzca tego plebiscytu otrzymuje zaproszenie na trzymiesięczną rezydencję literacką do Wrocławia. W tym roku głosowanie – które odbywać się będzie na stronie www.angelus.com.pl – wystartuje 15 września i potrwa do 14 października.

A co można powiedzieć o finałowej siódemce? Przede wszystkim są to książki różnorodne, które łączy szeroko rozumiana środkowoeuropejskość, przepracowywanie traum, tak charakterystycznych dla naszego regionu, a także nieoczywistość narodowo-kulturowa. Doszukać można się też wśród nominowanych tytułów pewnego przesunięcia geograficznego, co może wynikać z faktu, że książki oceniał w tym roku nowy skład jurorski. Po poprzednich latach, kiedy Angelus mocno spoglądał na wschód, w tym roku do głosu doszła literatura powstająca na południe od Polski (Czechy, Węgry i Bułgaria).

Nowemu składowi jury przewodniczy Martin Pollack, austriacki pisarz i tłumacz literatury polskiej, laureat Angelusa z 2007. Wraz z nim w gremium jurorskim zasiadają: Wojciech Browarny (literaturoznawca, profesor Uniwersytetu Wrocławskiego), Kinga Dunin (socjolożka, publicystka, krytyczka literacka), Michał Nogaś (dziennikarz radiowy i prasowy związany obecnie z „Gazetą Wyborczą” i Radiem Nowy Świat), Mykoła Riabczuk (ukraiński krytyk literacki i eseista), Justyna Sobolewska (krytyczka literacka, dziennikarka tygodnika „Polityka”) oraz Andrzej Zawada (krytyk i historyk literatury, professor emeritus Uniwersytetu Wrocławskiego).

Gala Angelusa, podobnie jak w latach poprzednich, będzie punktem kulminacyjnym odbywającego się we Wrocławiu Bruno Schulz. Festiwalu. Poza spotkaniem z laureatem/laureatką zaplanowanym na niedzielę 16 października, imprezie towarzyszyć też będą spotkania ze wszystkimi nominowanymi. O ich dokładnych terminach informować będziemy w drugiej połowie września.   

Operator nagrody: Wrocławski Dom Literatury
Fundator: miasto Wrocław