Półfinał Angelusa: Martin Pollack

Topografia pamięci Martina Pollacka (tł. Karolina Niedenthal, Czarne) w półfinale Angelusa. 

„Co to takiego, co każe tym ludziom sznurować usta? Strach? Przed czym? Przed mordercami i ich następcami? Dlaczego miano by się ich bać jeszcze dzisiaj? A może to strach przed upiorami przeszłości? A przecież wiemy, że nie da się tego zażegnać milczeniem. Wprost przeciwnie” – pisze Martin Pollack, powracając do dręczących go tematów: wypierania pamięci o zbrodni w imię ochrony społeczeństwa, amputowanych traum, dziedziczenia winy, niewidocznego szlaku grobów, którymi naznaczona jest cała Europa Wschodnia. Zwraca też uwagę na historię uchodźstwa w naszej części świata i – co za tym idzie – na długą tradycję różnorodności etnicznej. Obnaża narracje, za pomocą których politycy chcą odgrodzić się dziś od uchodźców, a jednocześnie ujednolicić pamięć i zakłamać historię. Tymczasem ślady wielonarodowego bogactwa przebijają z każdej podróży autora i z kilku tysięcy starych fotografii.

Martin Pollack (ur. 1944 w Bad Hall w Górnej Austrii) – tłumacz, eseista, publicysta. Studiował literaturę słowiańską i historię Europy Wschodniej w Wiedniu i Warszawie. Do 1998 roku pracował jako redaktor i korespondent czasopisma „Der Spiegel”, obecnie pisze i tłumaczy (przełożył m.in. na niemiecki większość książek Ryszarda Kapuścińskiego). Polskim czytelnikom znane są jego Po Galicji. O chasydach, Hucułach, Polakach i Rusinach. Imaginacyjna podróż po Galicji Wschodniej i Bukowinie, czyli wyprawa w świat, którego nie ma, Ojcobójca. Sprawa Filipa Halsmanna, Śmierć w bunkrze. Opowieść o moim ojcu, za którą otrzymał Literacką Nagrodę Europy Środkowej ANGELUS 2007, Pogromca wilków. Trzy duety literackie napisane razem z Christophem Ransmayrem, esej Skażone krajobrazy, reportaże Dlaczego rozstrzelali Stanisławów, Cesarz Ameryki. Wielka ucieczka z Galicji  oraz zbiór esejów Topografie pamięci. W 2010 roku otrzymał Nagrodę im. Georga Dehio. W marcu 2011 roku odebrał Lipską Nagrodę Książkową na rzecz Porozumienia Europejskiego, a w 2012 tytuł Ambasadora Nowej Europy. Jest także laureatem Nagrody im. Karla Dedeciusa przyznawanej najlepszym tłumaczom literatury polskiej na niemiecki i niemieckiej na polski, Nagrody Kulturalnej Górnej Austrii w dziedzinie literatury, Nagrody Translatorskiej dla Tłumaczy Ryszarda Kapuścińskiego za całokształt twórczości translatorskiej oraz Nagrody im. Johanna-Heinricha Mercka za esej i krytykę literacką przyznawanej przez Niemiecką Akademię Języka i Literatury.