Psalm 44 Danilo Kisa w przekładzie Danuty Cirlić-Straszyńskiej przypominamy i polecamy (Książkowe Klimaty).

Danilo Kiš napisał powieść o Auschwitz, gdzie zginął jego ojciec, mając zaledwie 25 lat. Mimo tego jest to książka jednocześnie porażająca i subtelna, jakby serbski pisarz chciał udowodnić, że nawet w miejscu, nad którym nie znikał cień śmierci, jest miejsce na poezję. Opowieść o życiu i ucieczce nastoletniej Mariji z obozu koncentracyjnego przypomina nie tylko o piekle wojny, ale też o tym, jak bliskie są związki Erosa i Tanatosa.
Biblijny „Psalm 44” jest lamentacją, ale książce Kiša daleko do jeremiady. To surowy i czuły zarazem reportaż z końca świata, który się nie odbył, i kamień milowy w pisarstwie serbskiego pisarza.
 
Danilo Kiš – niewątpliwie jeden z największych prozaików straszliwego XX wieku –literaturę obozową podniósł do poziomu sztuki, a nie jedynie przejmującej relacji, ubierając ją w kontekst filozoficzny, nie poprzestając wyłącznie na relacji z niewyobrażalnej zbrodni. Ta cienka książka zawiera w sobie taki ładunek emocji, taki ciężar gatunkowy, jakich nie mają opasłe modne powieści. Objętość – współczesny wydawniczy fetysz – wobec siły Psalmu 44 pozostaje żałośnie nieistotna.

Krzysztof Varga: Tę książkę powinien przeczytać każdy, kto czuje jak narasta ponownie na świecie atmosfera nienawiści i wykluczenia, każdy, kto odczuwa powracającą grozę, ale i każdy, kto wciąż nie pojmuje w jaki sposób rodzi się nienawiść, a także w jaki sposób nienawiść jest odgórnie tworzona, karmiona i wypuszczana na wolność. Książka mówiąca jeszcze całkiem niedawno o minionych koszmarach dziś brzmi przerażająco aktualnie.
 
Danilo Kiš, (ur. 1935), serbski pisarz, poeta, eseista i tłumacz (autor licznych przekładów poezji francuskiej, rosyjskiej i węgierskiej). Studiował literaturę na Uniwersytecie Belgradzkim, do 1960 roku pracował w czasopiśmie „Vidici”. W wieku 25 lat napisał krótką powieść, która przyniosła mu zwycięstwo w literackim konkursie organizowanym przez społeczność żydowską Belgradu. Powieść ta, zatytułowana Psalm 44, została opublikowana w 1962 roku razem z innym tekstem, Mansardą. Od 1973 roku regularnie honorowany krajowymi i międzynarodowymi nagrodami zarówno za swoją twórczość pisarską, jak i translatorską. Jego twórczość często kojarzona była z pisarstwem Brunona Schulza – przede wszystkim ze względu na motyw poszukiwania prawdy o ojcu i magiczno-bajkowe obrazowanie. W Polsce znany m.in. z takich tytułów jak Wczesne smutki, Grobowiec dla Borysa Dawidowicza, Encyklopedia umarłych, Ogród, popiół – wszystkie w przekładzie Danuty Cirlić-Straszyńskiej.
Zmarł 15 października 1989 roku w Paryżu.