„Etapy” Wittlina

Tom esejów Józefa Wittlina Etapy  (Więź) pozwala czytelnikowi zapoznać się z Europą lat międzywojennych, jej przemianami, niepokojami i problemami. 

Teksty napisane w latach 1925-1932 przynoszą refleksje pisarza z podróży do Włoch, Francji i Jugosławii. Przemyślenia Wittlina cechuje wysoki stopień uniwersalności, dzięki czemu nie tylko stanowią one niepowtarzalne źródło wiedzy i grunt do pogłębionego odbioru rzeczywistości podczas własnych podróży, ale dają także impuls do przemyśleń na temat współczesnej cywilizacji, religii i wzajemnych relacji Polski i reszty Europy, Wschodu i Zachodu.

Józef Wittlin, ur. w 1896 na Podolu, zm. w 1976 w Nowym Jorku, poeta, powieściopisarz, tłumacz i krytyk; po studiach filozoficznych i językowych w Wiedniu, przerwanych udziałem w I wojnie światowej, kontynuował je we Lwowie, gdzie rozpoczął też pracę nauczycielską. Związany początkowo z grupą ekspresjonistów poznańskiego Zdroju (tu opublikował „Hymny”), a od 1920 ze Skamandrem, przeniósł się do Łodzi, gdzie był przez lat kilka kierownikiem literackim Teatru Miejskiego. W 1927 zamieszkał w Warszawie, poświęcając się wyłącznie pracy literackiej. W 1935 za przekład Odysei Homera otrzymał nagrodę Pen-Clubu, w roku następnym jego powieść „Sól ziemi” uzyskała nagrodę „Wiadomości Literackich”, a w 1937 — Złoty Wawrzyn Polskiej Akademii Literatury. Zamierzona jako pierwsza część cyklu epickiego „O cierpliwym piechurze” (dalsza jej część zaginęła w czasie wojennej wędrówki) przedstawia losy prostego żołnierza uwikłanego w światowy konflikt, prezentuje typowe dla owych lat tendencje pacyfistyczne.

Oprócz poezji uprawiał też Wittlin twórczość krytyczną, eseistyczną i wspomnieniową. Najważniejsze pozycje weszły w skład wielkiego tomu „Orfeusz w piekle XX wieku”.